استفاده از اشخاص کمتر از 18 سال در تبلیغات فضای مجازی ممنوع - وبلاگ بهابادی

به گزارش وبلاگ بهابادی، مرکز پژوهش های مجلس پیش نویس طرحی با عنوان مسئولیت تأییدکنندگان در تبلیغات بازرگانی فضای مجازی را ارائه نموده که به نظر، هدف از آن تدوین قانون تازه تبلیغات افراد مشهور و بعلاوه شاخ های مجازی و البته صیانت از حقوق مصرف کنندگان کالا ها و خدمات در برابر آگهی های فریبنده و گمراه کننده است. این ویرایش نخست طرح پیشنهادی برای صیانت از حقوق کاربران و مخاطبان تبلیغات در فضای مجازی است که ممکن است در آینده تغییر کند.

به گزارش همشهری، براساس این پیش نویس تأییدنمایندگان در تبلیغات بازرگانی شامل هر شخص به غیراز سفارش دهنده آگهی نظیر ورزشکاران، بازیگران، پزشکان، کاربران فعال و تأثیرگذار فضای مجازی است که به معرفی کالا ها و یا خدمات دیگران اقدام می نمایند و بر ویژگی ها، کیفیت یا اثربخشی کالا ها و خدمات تبلیغ شده با استفاده از جایگاه و معروفیت خود مهر تأیید و تصدیق می زنند.

بازوی تحقیقاتی مجلس می گوید: با این حساب همه تأییدنمایندگان تبلیغات تجاری در فضای مجازی مکلف هستند هنگام تأیید یا تصدیق کالا ها یا خدمات به واقعیت ها اشاره و از هرگونه اظهارنظر خلاف واقع یا گمراه نماینده در تأیید و معرفی کالا ها و خدمات خودداری نمایند.

پیش نویس نو تأکید دارد: تأییدنمایندگان تبلیغات مجازی باید ضمن رعایت قوانین و مقررات تبلیغاتی، به طور مشخص و شفاف، تبلیغاتی بودن محتوا را با به کارگیری علامت یا نشان مشخص به مخاطبان و کاربران اطلاع دهند و ماهیت تبلیغات اطلاعات مطرح شده را افشا سازند. این افراد بعلاوه مکلف خواهند شد تا مخاطبان یا کاربران را از وجود هرگونه قرارداد اقتصادی با تولیدنماینده یا طرفی که به نمایندگی از او کالا یا خدمتی را تأیید می نمایند، آگاه سازند؛ در غیراین صورت مطابق ضوابط برخورد با تبلیغات گمراه نماینده و خلاف واقع رفتار می گردد.

طرح پیشنهادی کارشناسان مرکز پژوهش های مجلس تصریح دارد؛ هرگاه تأییدنماینده اقدام به تأیید و معرفی آن دسته از کالا ها و خدماتی کند که مشتمل بر ادعا هایی درخصوص ویژگی، کیفیت، خاصیت، آثار جانبی، اثربخشی، گواهینامه استاندارد و… باشد، باید مجوز ها و گواهی های مربوطه را آنالیز و از صحت آن ها اطمینان حاصل کند. بعلاوه برای تأیید و معرفی آن دسته از کالا ها و خدماتی که تبلیغ آن ها نیازمند اخذ مجوز تبلیغ از مراجع ذیصلاح قانونی است، باید مجوز قانونی گرفته گردد.

این گزارش می افزاید: درصورت تصویب این پیش نویس، چنانچه کالا یا خدمت مورد تأیید یا معرفی شده به وسیله افراد یادشده در شبکه های مجازی، منجر به ایراد خسارت یا آسیب به مصرف نماینده گردد، افراد تأییدنماینده درصورتی مسئول جبران خسارت خواهند بود که با علم به خلاف واقع بودن ادعا های مطرح شده، اقدام به تأیید و معرفی نمایند و یا نسبت به ملاحظه و آنالیز مجوز ها و گواهی های کالا یا خدمت مرتکب تقصیر شوند.

افزون بر اینکه ارائه هرگونه اطلاعات نادرست و تأیید و معرفی خلاف واقع در حوزه محصولات و خدمات غیرمجاز و آسیب رسان به سلامت که موجب گمراهی و فریب مخاطب یا کاربر گردد، مشمول قانون ممنوعیت تبلیغات و معرفی محصولات و خدمات غیرمجاز و آسیب رسان به سلامت در رسانه های ارتباط جمعی داخلی و بین المللی و فضا های مجازی مصوب سال1397 است.

این پیش نویس نو تأکید دارد: استفاده از اشخاص کمتر از 18سال در تبلیغات فضای مجازی و بعلاوه تأیید کالا های مورد مصرف بچه ها ممنوع است و هرگونه تأیید دارو، فرآورده های شیر نوزاد، نوشیدنی ها و سایر مواد غذایی که به عنوان جایگزین کامل نماینده یا مکمل شیر مادرند ممنوع می گردد.

مرکز پژوهش های مجلس پیشنهاد داده که پوشش افراد مشهور مشغول فعالیت در فضای مجازی نباید خارج از عرف و اصول فرهنگی اسلامی و ایرانی باشد و رعایت قوانین و مقررات مختص پوشش و آرایش لازم است و درصورتی که افراد فعال در عرصه تبلیغات تجاری فضای مجازی موارد مشخص شده را رعایت ننمایند، به ممنوعیت از هرگونه فعالیت به عنوان تأییدنماینده تا 2سال محکوم می شوند. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم مکلف خواهد بود 6 ماه پس از تصویب قانون، آیین نامه اجرایی را تهیه و به تصویب دولت برساند.

تجربه جهانی و چالش ایرانی

این گزارش با آنالیز مقررات ناظر بر مسئولیت چهره های مشهور و معروف در شبکه های اجتماعی در کشور های مختلف ازجمله چین، ایالات متحده آمریکا، انگلیس، هند و اتحادیه اروپا تأکید دارد: تجربه کشور های مختلف نشان می دهد که یکی از اقدامات مهم قانونگذاران و تنظیم گران تبلیغات بازرگانی به، منظور حل معضلات ناشی از تأیید کالا ها و خدمات به وسیله چهره ها در تبلیغات، افشای روابط مادی بین تأییدنماینده و سفارش دهنده است، چراکه ممکن است مصرف نماینده با مشاهده چنین تأییدی و با تکیه بر اعتبار چهره مشهور اقدام به خرید خدمت و کالایی کند که درصورت عدم ارائه چنین تأییدی، این اقدام را انجام نمی داد.

این گزارش می افزاید: در بعضی نظام های حقوقی، مقام های نظارتی به جای تکیه بر مسئولیت تأییدنماینده در برابر خسارت و آسیبی که در اثر استفاده محصول یا سفارش خدمت به مصرف نماینده وارد شده، بیشتر بر پاسخگویی بازایابان در قبال محتوای یک پست رسانه اجتماعی متمرکز شده اند.

رواج شبکه های اجتماعی و تبلیغات تجاری بر بستر این شبکه ها باعث شده تا افراد مشهور به عایدی های هنگفتی دست پیدا نمایند و در ایران شیوع این ویروس همچون یک سونامی شده و به ویژه در شبکه اینستاگرام بسیاری از افراد به این کسب وکار ها مشعول شده اند که شائبه آسیب به سلامت شهروندان با تبلیغات گمراه نماینده و غیرواقعی را تقویت می نماید. مرکز پژوهش های مجلس می گوید اگر چارچوب و ضوابط خاصی وجود نداشته باشد، به هنگام وقوع خسارت به شخص ثالث، جبران خسارت وارده به مصرف نماینده نهایی ممکن نیست؛ درحالی که هدف مسئولیت مدنی در قوانین این است که خسارت جبران و شرایط افراد به قبل از ایراد خسارت برگردانده گردد.