سرای استاد سخن در انتظار رسیدگی و رونق است، خانه منسوب به سعدی ظرفیت ناب گردشگری ادبی - وبلاگ بهابادی

به گزارش وبلاگ بهابادی، به گزارش خبرنگار خبرنگاران در فارس، خانه منسوب به سعدی که به خانه خاندان مدحت شناخته می گردد از سوی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در لیست ابنیه نیازمند بازسازی قرار گرفته و بر اساس آنچه که از سوی کارشناسان این اداره کل مطرح شده قرار است با اختصاص بودجه در امسال بازسازی گردد.

برای بسیاری از گردشگران و شاید شهروندان شیرازی اینکه شیخ اجل سعدی شیرازی خانه ای در بافت تاریخی این شهر داشته که اکنون در وادی فراموشی قرار گرفته است. اما خانه ای در محله ای پشت مسجد نو منسوب به سعدی شیرازی وجود دارد.

چند سالی است که نام خانه سعدی بار دیگر مطرح شده است و بسیاری از فعالان میراث فرهنگی و اهالی فرهنگ و ادب چشم انتظار اقدامی برای حفظ این بنای تاریخی هستند اما تا به امروز کاری در خور جایگاه این شاعر بلندآوازه انجام نگرفته است.

مسعود منیعاتی مدیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی و گردشگری استان فارس در گفت وگو با خبرنگار وبلاگ بهابادی در فارس، گفت: خانه سعدی در زمره آثاری است که با شماره 2581 در 11 بهمن 1387 ثبت ملی شده و بر اساس نقل قول ها نمی گردد این خانه را قطعا متعلق به شیخ اجل سعدی شیرازی دانست، زیرا او همیشه در سفر بوده است.

پیشینه خانه سعدی در نقل قول های تاریخی

این درحالی است که علی سامی محقق و باستان شناس معروف و دبیر کانون دانش پارس و انجمن قلم شیراز که سال ها نیز در دانشگاه تدریس نموده، در زمینه کشف خانه سعدی در دهه 50 خورشیدی عنوان نموده که وجود خانه مسکونی سعدی در شیراز محرز و مسلم بود، اما یک موضوع که ایجاد شک و شبهه می کرد، حدوث زلزله های پیاپی و سهمگینی که در 150 یا 170 سال قبل شهر شیراز را ویران ساخت و بیشتر ابنیه موجود را درهم کوفت بود. لیکن از سویی روشن است که زمین لرزه معروف شیراز، با همه ویرانگری اش نتوانسته کلیه ابنیه و عمارات شیراز ازجمله بازار وکیل، مسجد وکیل، موزه زند، ارگ کریمخانی، مسجد نو و مسجد جامع عقیق را ویران کند.

با این استدلال می توان گفت که گرچه خانه مسکونی سعدی هم در آن موقع دستخوش صدماتی شده و بعدا ترمیم یافته است؛ اما نمی توان شک کرد که اینجا خانه مسکونی سعدی نیست. من معتقدم حالا که زیستگاه زیبای سعدی پیدا شده، انجمن حفظ آثار ملی ایران، همچنان که به نوسازی آرامگاه سعدی مبادرت نموده، باید برای تبدیل خانه مذکور به موزه کوچکی که نمایشگر طرز زندگی استاد بوده، اقدام کند.

بر اساس شواهد تاریخی در وسط خانه سعدی، درخت کهنسالی وجود دارد از نژاد و شکل درخت های محوطه مسجد نو؛ آثار و ترکیب ساختمان خانه، مشابهت کامل با آجرکاری و مشبک سازی مسجد دارد و نیز موید احداث مسجد در زمان اتابک زنگی و شیخ اجل سعدی است.

خانه سعدی، دو اتاق پنج دری در سمت شرقی و غربی دارد و یک اُرسی هم در طبقه دوم

چند سالی است که نام خانه سعدی مطرح شده است و بسیاری از فعالان میراث فرهنگی و اهالی فرهنگ و ادب چشم انتظار اقدامی برای حفظ این بنای تاریخی هستند

سمت شمال آن ساخته شده که به طور حتم محل کار و یا نشست سعدی بوده است. این ارسی که اطراف آن دارای طاقچه های دو طبقه است، به شکل کتابخانه ایجاد شده و دو ستون چوبی مشرف به حیاط دارد که درهای آن چوبی و منبت کاری شده است.

سامی بعلاوه آورده است: درِ خانه نیز مشابه درهای مورد استفاده در زمان کریم خان زند است. در بالای در، مشبک کاری زیبایی دیده می گردد که شیشه های رنگی زیبایی در آن به کار رفته و پنجره زیبایی هم در کنار این مشبک ها وجود دارد که اکنون در آستانه انهدام است. کنار درها با آجرهای ریزنقشی که فرم آنها با آجرکاری مسجد نو شباهت دارد، تزیین شده است. در سمت جنوبی ساختمان نیز یک سرداب به سبک زیرزمین های قدیم به چشم می رسد. در اطراف این خانه، خانه هایی تقریبا با همین هیات و شکل ساخته شده که تجدید بنا نگردیده و به حال خود به جای مانده است.

بعلاوه حسن دهقان شیرازپژوه و نویسنده کتاب شکوه خاموش که مستندنگاری خانه های تاریخی محله سنگ سیاه و سرباغ است در گفت وگو با خبرنگار وبلاگ بهابادی در فارس، مطرح کرد: خانه شوریده شیرازی واقع در محله سنگ سیاه، خانه منسوب به سعدی که در واقع خانه قاجاری مدحت واقع در کوچه پشت مسجد نو است اما شیرازیان آن را منسوب به سعدی دانسته اند، خانه ایران مهر که منسوب به نوادگان فرصت الدوله شیرازی شاعر، نویسنده هنرمند است از جمله توانمندی های شیراز در حوزه گردشگری ادبی به شمار می روند.

او که مسئول انجمن اهل قلم فارس است اضافه کرد: خانه شوریده و خانه منسوب به سعدی حال و روز خوبی ندارند اما خانه ایرانمهر بازسازی شده و اکنون به صورت اقامتگاه در حال بهره برداری است.

گردشگری ادبی شیراز محدود به بازدید آرامگاه های حافظ و سعدی نباشد

وی با بیان اینکه گردشگری ادبی در شیراز فقط محدود به بازدید از آرامگاه های مفاخر ادبی حافظ و سعدی شده است، ادامه داد: مسیرهای گردشگری می تواند بر اساس داستان هایی که جغرافیای آنها شیراز بوده و شخصیت های داستان در شیراز می زیسته اند نیز تعریف گردد.

دهقان معتقد است که سووشون سیمین دانشور و از این دست آثار ادبی نقش مهمی در توسعه گردشگری ادبی دارند. هیچ جاذبه جدیدی که بتواند به رونق و توسعه گردشگری ادبی یاری کند مثل پیاده راه های ادبی، نمادها و تندیس ها، موزه و ... در شیراز ایجاد نشده و حتی جاذبه هایی همانند خانه شوریده و منسوب به سعدی حال و روز خوبی ندارند.

شیراز به رغم داشتن بسیار خانه هایی که در دل خود نویسندگان، شاعران و ادبای بزرگی را پرورش داده است در قلمرو گردشگری ادبی گام برنداشته و با وجود اینکه گردشگرانی هستند که افزون بر آثار و زیارت آرامگاه آنان مایلند شیوه زیست و زندگی بزرگان خویش را بدانند اما در نگاه متولیان امر هنوز در مسیر این نوع از گردشگری مبتدی به نظر می رسند و چندان گامی برنداشته اند.

یادروز سعدی فرصت جدی است که به بناهایی که به سعدی نسبت داده می شوند نیز توجه جدی کرد و برای احیای آنها نیز اقدامات اساسی انجام داد.

خانه سعدی می تواند ظرفیت خوبی برای گردشگران ادبی شیراز باشد.

منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران