سوغات گلستان چیست؟ - وبلاگ بهابادی

به گزارش وبلاگ بهابادی، استان گلستان یکی از محبوب ترین استان های کشور برای گردشگران خارجی و داخلی است و سوغات و صنایع دستی منحصر به فردی دارد که در این مقاله با نمونه هایی از آن ها آشنا می شویم. با خبرنگاران همراه باشید.

استان گلستان از استان های شمالی کشور و مرکز آن شهر گرگان است. این استان جزو سرزمین های بسیار کهن ایران است و قدیمی ترین نشانه های تمدن بشری در ایران که مرتبط با دوران های پارینه سنگی و نوسنگی است در غارهای این استان کشف شده است. در این غارها آثار زندگی اقوامی پیدا شده است که هزاران سال قبل از آریایی ها در ایران می زیسته اند. استان گلستان از استان هایی است که تنوع قومی زیادی دارد و اقوام متعددی در آن زندگی می نمایند؛ ترکمن، بلوچ، سیستانی، مازنی، قزاق و ترک.

استان گلستان به لحاظ کشاورزی جزو استان های برتر کشور است و بیش از 50 درصد پنبه و 10 درصد گندم کشور را فراوری می نماید و از جهت فراوری دانه های روغنی در کشور رتبه نخست را دارد. استان گلستان با توجه به موقعیت جغرافیایی خود، جاذبه های طبیعی بسیاری دارد که بعضی از آن ها ویژگی های بی نظیری دارند مانند آبشار کبودوال که در شهرستان علی آباد کتول واقع شده و تنها آبشار خزه ای ایران و بلندترین آبشار تمام خزه جهان است، قله موران شهرستان رامیان که وسیع ترین قله کشور است و بالای آن زمینی مسطح به مساحت 3 کیلومتر مربع واقع شده است، چشمه گل رامیان که عمیق ترین چشمه آب سرد در ایران و از این نظر دومین چشمه جهان است؛ این چشمه پرآب، استخر طبیعی دایره شکلی را تشکیل داده است که مساحت آن 7200 متر مربع است و جزیره آشوراده که بزرگ ترین جزیره ایرانی دریای خزر است.

از دیگر جاذبه های طبیعی استان گلستان، پارک های جنگلی استان هستند که علاوه بر داشتن پوشش گیاهی غنی، جزو زیستگاه های اصلی گونه های جانوری ایران و از مراکز مهم گردشگری کشور هستند.

استان گلستان مانند بسیاری از استان های دیگر برای مسافران خود سوغات متعددی دارد. در ادامه مقاله، شما را با مشهورترین سوغاتی های استان گلستان آشنا می کنیم.

سوغاتی های خوراکی

حلوای آماج

نوعی حلوای محلی است که پخت آن برای ایام نوروز مرسوم است و روش پخت دشواری دارد. در پخت این حلوا از شیره انگور یا عسل و در تزیین آن از خلال پسته یا بادام استفاده می گردد. از ویژگی های ظاهری حلوای آماج این است که بعد از سرد شدن آن را به اشکال مختلف (بیشتر لوزی) برش می زنند. امروزه این حلوای محلی در شیرینی فروشی های استان نیز عرضه می گردد.

سرغربیلی

این شیرینی از پرطرفدارترین شیرینی های سنتی در بین اهالی گرگان است. در تهیه خمیر این شیرینی از شیر یا ماست استفاده می گردد. بعد از اینکه خمیر شیرینی ورآمد، گلوله هایی کوچک از آن برمی دارند و در روغن داغ سرخ می نمایند. سپس روغن شیرینی های سرخ شده را می گیرند و آن ها را با خاک قند تزیین می نمایند.

نان پادرازی

این شیرینی ساده استرآبادی که نامش در لیست آثار ملی کشور به عنوان میراث فرهنگی ثبت شده است، شیرینی کمی دارد و پخت آن در آستانه سال نو مرسوم است. نان پادرازی در دو نوع خشک و روغنی پخته می گردد. نوع خشک آن در عزاداری ها و مراسم مذهبی در کنار حلوا و خرما استفاده می گردد و نوع روغنی آن جهت پذیرایی از مهمانان در کنار چای مصرف می گردد.

جزحلوا

پخت این حلوا که به حلوای گردویی نیز معروفیت دارد در بعضی از شهرستان های استان مانند کردکوی، مرسوم است. این حلوا پخت بسیار سختی دارد و برای پذیرایی در جشن ها، شب نشینی ها و حتی عزاداری ها از آن استفاده می گردد. جزحلوا برخلاف انواع رایج حلوا، آرد ندارد و مواد اصلی تشکیل دهنده آن، مغز گردو و برنج نیم دانه است.

خاویار

خاویار، تخم گونه ای از ماهیان است که به ماهیان خاویاری مشهور هستند. خاویار از گران ترین مواد غذایی جهان است و انواع گوناگونی دارد؛ طلایی، سرخ و سیاه. خاویار سیاه، باارزش ترین نوع خاویار است. دریای خزر که بزرگ ترین منبع ماهیان خاویاری در جهان است، گونه های ممتاز این نوع ماهیان را در خود جای داده است و بیش از 90 درصد خاویار جهان را تامین می نماید. در ایران کرانه های شرقی دریای خزر به ویژه سواحل بندر ترکمن، مهم ترین محل صید ماهیان خاویاری است. صید ماهیان خاویاری، از نیمه شهریور هر سال آغاز می گردد و تا نیمه خرداد سال بعد ادامه دارد. در سال های اخیر، با نظارت شیلات استان گلستان در شهرهای مختلف استان، فروشگاه هایی برای عرضه خاویار راه اندازی شده است. البته مسافران می توانند با مراجعه به این فروشگاه ها سایر محصولات دریایی را نیز خریداری نمایند؛ میگو و ماهی های متنوع دریای خزر مانند ماهی سفید، ماهی آزاد، کپور، کفال و...

صنایع دستی

ابریشم بافی

صنعت ابریشم بافی در استان گلستان، سابقه ای دیرینه و درخشان دارد. ایالات ساحلی دریای خزر (گرگان، طبرستان و گیلان) در دوران شکوفایی صنعت ابریشم در ایران یعنی دوره صفویه از منطقه ها مهم فراوری و بافت ابریشم بوده اند. امروزه نیز ابریشم بافی در منطقه ها مختلف استان به ویژه رامیان، مینودشت و ترکمن صحرا رواج دارد. ابریشم بافی، با پرورش کرم ابریشم آغاز می گردد، با فراوری نخ و رنگرزی ادامه می یابد و با بافت محصولات به سرانجام می رسد. پارچه های ابریشمی، از برترین و لطیف ترین پارچه های جهان هستند. در استان گلستان، این پارچه ها با دستگاه بافت دستی بافته می شوند، رنگ های متنوعی دارند و در طرح های ساده، حاشیه دار، راه راه عمودی و چهارخانه فراوری می شوند. مسافران در سفر به استان گلستان می توانند محصولات متنوع ابریشمی مانند لباس های محلی، روسری، دستمال، حوله و سفره را خریداری نمایند.

قالی ترکمن

قالی ترکمن، پدیده ای ویژه در صنعت قالی بافی است. سایر فرش ها بافت های مشابه دارند اما چهره شاخص قالی ترکمن، منحصربه فرد است. قالی ترکمن در طول تاریخ همیشه مورد توجه سیاحان خارجی بوده است. به عنوان نمونه، مارکوپولو، گردشگر معروف ایتالیایی، در توضیح سفرش به آسیای شرقی، قالی ترکمنی را تحسین نموده است. بافت قالی در بین زنان ترکمن رایج است و از طریق دارهای افقی (زمینی) بافته می گردد. نقوش قالی ترکمن، ذهنی هستند و از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته اند. هرکدام از طایفه های ترکمن، نقوش قالی مختص به خود دارند. قالی های ترکمنی که از نظر رنگ نسبت به سایر انواع قالی، تنوع کمتری دارند، بیشتر در دو نوع درشت بافت پشمی یا ریزبافت ابریشمی بافته می شوند. امروزه نتیجه کوشش هنرمندان ترکمنی، انوع قالی، قالیچه و پشتی است که مورد استقبال مسافران استان گلستان قرار می گیرد.

زیورآلات ترکمنی

استفاده از زیورآلات در پوشش زنان ترکمن، از اهمیت زیادی برخوردار است. این زیورآلات تنها جنبه تزیینی ندارند و ریشه در فرهنگ، آیین و آداب و رسوم اقوام ترکمن دارند. به عنوان مثال، بعضی از آن ها شناسه اقوام مختلف هستند، بعضی دیگر کاربردهای آیینی دارند و تعدادی از آن ها نیز نشانگر شرایط تأهل هستند. زیورآلات ترکمنی معمولا از نقره ساخته می شوند و در بسیاری از آن ها سنگ عقیق قرمز به کار رفته است. از انواع اصلی این زیورآلات که بر اساس نوع کاربردشان شناخته می شوند می توان به این موارد اشاره نمود؛ زیورهای لباس، زیورهای مو، سر و پیشانی، زیورهای گوش، گردن و سینه، زیورهای انگشت و مچ دست، زیورهای کمر، زیورهای ابزارکار زنان و زیورهای بچه ها. البته در گذشته صنعت ساخت زیورآلات گسترده تر بوده است به نحوی که حتی برای اسب ها نیز زیورآلاتی می ساختند. استقبال گردشگران خارجی و مسافران داخلی باعث شده تا زیورآلات ترکمنی علاوه بر شهرهای ترکمن نشین، در سایر شهرهای استان نیز عرضه شوند.